Trên cơ sở phản ánh của cử tri, Đoàn
ĐBQH tỉnh Phú Yên đã có văn bản đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xem xét
giải quyết. Mới đây Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có công văn số 6344 ngày
04/9/2013 trả lời ý kiến của cử tri. Nội dung cụ thể như sau:
Thực hiện Nghị quyết số 31/2012/QH13 ngày 29/11/2012 tại Kỳ
họp thứ 4, Quốc hội khóa XIII, NHNN đã triển khai nhiều giải pháp bình ổn thị
trường vàng, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp như
sắp xếp, tổ chức lại mạng lưới kinh doanh mua bán vàng miếng có quản lý, thực
hiện chấm dứt huy động và cho vay bằng vàng của TCTD, không sử dụng vàng làm
phương tiện thanh toán.
Từ năm 2000, thực hiện chủ trương khai thác mọi nguồn vốn
nhàn rỗi trong dân để đáp ứng nhu cầu vốn cho đầu tư phát triển, NHNN đã ban
hành Quyết định 432/2000/QĐ-NHNN cho phép các TCTD được huy động, cho vay vốn
bằng vàng và chuyển đổi 30% nguồn vốn huy động bằng vàng sang VND. Chính sách
này đã phát huy tác dụng trong giai đoạn giá vàng thế giới và trong nước ổn
định. Tuy nhiên, kể từ năm 2008 đến nay khi thị trường vàng thế giới và trong
nước biến động tăng mạnh, chính sách này đã bộc lộ nhiều bất cập và không phù
hợp với điều kiện thực tế của thị trường. Việc cho phép huy động, cho vay vàng
và chuyển đổi vàng thành tiền đã gián tiếp dẫn tới tình trạng “vàng hóa” trong
nền kinh tế, làm gia tăng tình trạng đầu cơ vàng, nắm giữ vàng trong nền kinh
tế và gây rủi ro lớn cho TCTD, gây bất ổn, mất an toàn hệ thống và rủi ro cho
chính người vay vàng.
Trước thực trạng đó, NHNN đã kiên quyết áp dụng các biện pháp đồng bộ để thực
hiện lộ trình nhằm chấm dứt hoạt động huy động, cho vay vốn bằng vàng, yêu cầu
các TCTD phải tất toán số dư vàng huy động để chi trả cho người dân trước đây
đã gửi vàng tại TCTD. Đây là biện pháp cần thiết nhằm đảm bảo lợi ích của người
dân, an toàn cho hệ thống TCTD nói riêng và cho toàn xã hội nói chung. Đến đầu
tháng 7/2013, tất cả 18 TCTD đã tất toán hoàn toàn số dư huy động vốn bằng vàng
để chi trả cho khách hàng. Trước đây các TCTD đã chuyển đổi vàng thành tiền với
giá thấp, đến nay khi phải chi trả vàng huy động cho khách hàng, các TCTD đã
phải mua vàng với giá cao, do đó nhiều TCTD đã bị lỗ từ hoạt động này.
Từ đầu năm 2013, đánh giá thực trạng
mất cân đối về cung cầu vàng miếng trên thị trường, NHNN đã khẩn trương xây
dựng, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý để triển khai giải pháp can thiệp thông qua
hình thức đấu thầu bán vàng miếng nhằm tăng cung cho thị trường. Việc lựa chọn
hình thức đấu thầu bán vàng miếng là biện pháp phù hợp nhất để đáp ứng nhu cầu
mua vàng miếng của người dân, đồng thời đảm bảo quyền lợi của người dân được
chi trả vàng đúng hạn.
Thực tế triển khai hoạt động bán vàng can thiệp cho thấy
toàn bộ quy trình đấu thầu bán vàng miếng (thông báo mời thầu, đặt thầu, xác
định kết quả đấu thầu) đã được thực hiện thông suốt, an toàn, công khai, minh
bạch. Giá trúng thầu được xác định trên cơ sở cạnh tranh, luôn bám sát giá thị
trường, do vậy, đã ngăn chặn hiện tượng đầu cơ, làm giá và ngăn chặn phát sinh
lợi ích nhóm. Các tổ chức trúng thầu bao gồm các TCTD, doanh nghiệp đã thiết lập
quan hệ mua, bán vàng miếng với NHNN.
Từ ngày 28/3/2013 đến 23/8/2013, NHNN đã tổ chức 55 phiên
đấu thầu bán vàng miếng, tổng khối lượng vàng miếng đã bán ra thị trường khoảng
55,42 tấn. Trong tổng số khối lượng vàng miếng trúng thầu, có gần 30 tấn được các
TCTD sử dụng để tất toán số dư huy động vốn bằng vàng; phần còn lại các TCTD,
doanh nghiệp trúng thầu đã sử dụng để bán ra thị trường, đáp ứng nhu cầu của
người dân.
Như vậy, thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về
quản lý thị trường vàng, NHNN đã áp dụng giải pháp bán vàng miếng thông qua đấu
thầu để tăng cung cho thị trường vàng. Đây là giải pháp được thực hiện một cách
công khai, minh bạch nhằm thực hiện mục tiêu bình ổn thị trường, đảm bảo lợi
ích của người dân và không vì lợi ích nhóm của các ngân hàng. Chênh lệch thu
chi từ việc bán vàng miếng được chuyển cho ngân sách nhà nước.
(Theo
qh-hdndphuyen.gov.vn)
