Dịch cúm gia cầm A(H7N9, H10N8, H5N1, H5N2, H6N1) đang xảy ra tại nhiều
nước và vùng lãnh thổ trong khu vực và các nước giáp biên giới với Việt Nam.
Dịch cúm gia cầm diễn biến rất phức tạp, với sự xuất hiện của nhiều chủng virus
cúm khác nhau cả trên người và động vật.
Theo thông báo của Tổ chức Y tế Thế giới và cơ quan y tế các nước: Năm
2013, chủng virus cúm A/H7N9 đã lây nhiễm cho 147 người tại Trung Quốc, Hồng
Kông, Đài Loan và gây tử vong 47 người; có 38 ca mắc và có 24 ca tử vong với
chủng virus cúm A/H5N1, trong đó Campuchia có 26 ca mắc và có 14 ca tử vong;
Trung Quốc thông báo có 1 ca nhiễm cúm A/H10N8 và đã tử vong, chủng virus cúm
này đã tìm thấy trên chim hoang dã và đã biến đổi, có khả năng lây lan sang
người; Đài Loan đã phát hiện chủng virus A/H6N1 ở một bệnh nhân nữ. Đặc biệt từ
đầu năm 2014 đến nay, Trung Quốc đã xuất hiện 11 ca nhiễm A/H7N9 và đã có 4 ca
tử vong; ở nước ta, tại Bình Phước, ngày 20/1/2014 đã có một ca tử vong do
nhiễm cúm A/H5N1. Như vậy, các chủng virus cúm gia cầm mới tìm thấy trên người
và gây tử vong A(H7N9, H10N8 và H6N1) đều được tìm thấy trên gia cầm từ vài năm
trước đây, nhưng đến nay mới lây nhiễm sang người.
Theo thông báo của Tổ chức Thú y Thế giới và cơ quan thú y các nước: Năm
2013, dịch cúm gia cầm A/H5N1 đã xuất hiện tại 13 nước, đặc biệt ngày
21/12/2013 vi rút cúm A/H5N2 chủng độc lực cao đã lây nhiễm cho đàn gia cầm tại
tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc.
Trong năm 2013, các hoạt động phòng chống buôn bán, vận chuyển, kinh
doanh gia cầm, sản phẩm gia cầm trái phép qua biên giới, không rõ nguồn gốc có
hiệu quả tích cực; đồng thời công tác chủ động giám sát, phát hiện dịch cúm gia
cầm đã được chính quyền các cấp, các bộ, ngành tập trung chỉ đạo quyết liệt, cơ
bản xử lý triệt để các ổ dịch nhỏ lẻ, không để lây lan ra diện rộng. Tuy nhiên,
trong thời gian gần đây, việc tổ chức thực hiện kiểm soát nhập lậu gia cầm và
sản phẩm gia cầm qua biên giới, không rõ nguồn gốc chưa được thực hiện quyết
liệt, gia cầm nhập lậu có chiều hướng gia tăng. Nguy cơ các chủng virus cúm mới
xâm nhập vào Việt Nam thông qua các hoạt động nhập khẩu trái phép gia cầm và
sản phẩm gia cầm, khách đến từ các nước có dịch là rất cao, nhất là trong thời
gian trước và sau Tết Giáp Ngọ.
Để chủ động ngăn chặn các chủng virus cúm gia cầm mới, độc lực cao xâm
nhập và lây lan vào Việt Nam, hạn chế thấp nhất virus lây nhiễm và gây tử vong
cho người, giảm thiểu thiệt hại cho ngành chăn nuôi, Thủ tướng Chính phủ yêu
cầu:
1. Các bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh thành phố trực thuộc Trung
ương tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số
528/CĐ-TTg
ngày 15/4/2013 về việc phòng, chống dịch cúm gia cầm A(H7N9), A(H5N1); Công
điện số 2245/CĐ-TTg
ngày 19/12/2013 về việc tăng cường công tác chống buôn lậu, hàng giả và gian
lận thương mại; Công điện số 98/CĐ-TTg
ngày 15/1/2014 về việc đôn đốc thực hiện nhiệm vụ chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán
Giáp Ngọ 2014 và Công văn số 446/VPCP-KGVX
ngày 17/1/2014 về ngăn chặn vận chuyển trái phép gia cầm, thực phẩm, phụ gia
thực phẩm qua biên giới. Đặc biệt tập trung chỉ đạo, phối hợp để triển khai
thực hiện có hiệu quả "Đề án phòng ngừa, ngăn chặn vận chuyển và kinh
doanh gia cầm, sản phẩm gia cầm nhập khẩu trái phép" theo Quyết định số
2088/QĐ-TTg ngày 27/12/2012 của Thủ tướng Chính phủ; đồng thời chủ động bố
trí đủ kinh phí cho các hoạt động phòng, chống dịch cúm gia cầm nói chung và
cho các hoạt động bắt giữ, tiêu hủy gia cầm và sản phẩm gia cầm nhập lậu; cung
cấp đầy đủ phương tiện và bảo hộ cá nhân cho lực lượng tham gia trực tiếp công
tác phòng, chống dịch.
2. Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên
quan, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các cơ quan
thông tin đại chúng tích cực triển khai thực hiện "Đề án truyền thông
về phòng ngừa, ngăn chặn vận chuyển, kinh doanh gia cầm, sản phẩm gia cầm nhập
khẩu trái phép và vệ sinh an toàn thực phẩm" theo Quyết định
số 550/QĐ-TTg ngày 4/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ và tăng cường
công tác tuyên truyền phòng chống dịch cúm gia cầm nói chung. Việc thông tin
tuyên truyền phải thường xuyên, liên tục với thời lượng thích hợp, có chuyên
mục riêng về phòng chống cúm gia cầm. Nội dung tuyên truyền cần nêu rõ tác hại
của việc nhập lậu gia cầm, sản phẩm gia cầm đến người chăn nuôi, ngành chăn
nuôi; gây nguy hại đến sức khỏe cộng đồng; đồng thời hướng dẫn các biện pháp
chủ động phòng ngừa vi rút cúm lây lan, phát tán, lây nhiễm cho người, động vật
nhằm nâng cao nhận thức, không sử dụng gia cầm và sản phẩm gia cầm nhập lậu
không rõ nguồn gốc, bảo đảm an toàn dịch bệnh cho người và động vật, tránh gây
hoang mang trong xã hội.
3. Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn, Bộ Y tế và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
khẩn trương xây dựng, đề xuất phương án tái cơ cấu các chợ có buôn bán gia cầm
sống theo hướng bảo đảm vệ sinh thú y và an toàn dịch bệnh, giảm thiểu nguy cơ
lây nhiễm virus sang người.
4. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Y tế cùng các địa
phương, nhất là các tỉnh biên giới thường xuyên theo dõi sát tình hình dịch cúm
gia cầm trong nước và các nước xung quanh; tiếp tục triển khai các biện pháp
giám sát gia cầm và người qua biên giới; giám sát gia cầm, chợ gia cầm sống,
bệnh nhân có dấu hiệu mắc bệnh cúm nhằm phát hiện sớm nhất các chủng vi rút cúm
gia cầm mới, độc lực cao khi mới xâm nhập vào trong nước để có biện pháp xử lý
kịp thời.
5. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế,
Bộ Công thương, các bộ, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố
khẩn trương xây dựng "Kế hoạch hành động ứng phó khẩn cấp đối với các
chủng virus cúm gia cầm nguy hiểm có khả năng lây sang người", trình Thủ
tướng Chính phủ phê duyệt để làm cơ sở triển khai đồng bộ các biện pháp phòng,
chống dịch có hiệu quả.
6. Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất Thủ tướng Chính phủ bảo đảm kinh phí
phục vụ công tác phòng chống dịch cúm gia cầm, đặc biệt là cấp kinh phí cho
hoạt động giám sát, phát hiện các chủng virus cúm gia cầm mới và hoạt động ứng
phó khẩn cấp đối với các chủng virus cúm gia cầm nguy hiểm có khả năng lây sang
người.
7. Bộ Công an, Bộ Công Thương, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tư lệnh bộ đội
biên phòng, Bộ Tài chính chỉ đạo các lực lượng chức năng phối hợp chặt chẽ với
lực lượng thú y, y tế và Ủy ban nhân dân các tỉnh biên giới triển khai đồng bộ,
có hiệu quả công tác phòng chống dịch cúm gia cầm lây lan qua biên giới.
8. Đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chỉ đạo các đơn
vị liên quan chủ động, tích cực tham gia cùng chính quyền các cấp, các bộ,
ngành liên quan để phòng chống dịch cúm gia cầm có hiệu quả./.