Dự Lễ khai mạc Triển lãm có các đồng chí: Đào Tấn Lộc, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; Huỳnh Tấn Việt, Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Phạm Đình Cự, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí Ban Thường vụ Tỉnh ủy; các Phó Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí nguyên lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ, lãnh đạo các sở, ban, ngành, các huyện, thị xã, thành phố cùng đông đảo người dân, học sinh, sinh viên, cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang trong tỉnh.

Về phía Trung ương, có đồng chí Nguyễn Bá Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương; Trương Minh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; Nguyễn Ngọc Tương, Chuẩn đô đốc, Phó Chính ủy Quân chủng Hải quân, đại diện Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Khoa học lịch sử Việt Nam.

Triển lãm bản đồ và trưng bày tư liệu về Hoàng Sa, Trường Sa là một hoạt động thông tin tuyên truyền quan trọng, nhằm góp phần nâng cao nhận thức, tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm của nhân dân trong nước, kiều bào ta ở nước ngoài, đặc biệt là tầng lớp thanh niên trong việc bảo vệ và khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thông qua các tư liệu lịch sử được công bố.

Bản đồ và tư liệu trưng bày lần này là bằng chứng lịch sử và pháp lý chứng minh chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa trên Biển Đông. Các tư liệu cho thấy các nhà nước Việt Nam, từ thời kỳ phong kiến, đến thời kỳ xã hội chủ nghĩa ngày nay, đã khai phá, xác lập, thực thi và bảo vệ chủ quyền quốc gia đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa và nhiều vùng biển đảo khác thuộc lãnh thổ Việt Nam. Đó là một quá trình liên tục, lâu dài, diễn ra trong hòa bình, được ghi nhận trong nhiều nguồn sử liệu của Việt Nam và các nước, đặc biệt là những tư liệu, bản đồ được soạn vẽ, xuất bản từ thế kỷ XVI đến nay ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới.

Triển lãm gồm 3 nội dung trọng tâm, phần giới thiệu phiên bản một số văn bản Hán Nôm, văn bản Việt ngữ và Pháp ngữ do các nhà nước phong kiến Việt Nam ban hành thế kỷ XVII đến đầu thế kỷ XX, khẳng định các Nhà nước Việt Nam đã xác lập và thực thi chủ quyền liên tục đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa từ trước đến nay. Đặc biệt là các châu bản triều Nguyễn (từ triều Gia Long đến triều Bảo Đại) ban hành liên quan trực tiếp đến vấn đề khai thác, quản lý, xác lập và thực thi chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa dưới triều Nguyễn (1802-1945).

Giới thiệu 65 bản đồ chứng minh chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa, do Việt Nam, phương Tây công bố từ thế kỷ XVII đến nay và 30 bản đồ do các nhà nước Trung Quốc xuất bản và phát hành chính thức qua các thời kỳ lịch sử thể hiện Trung Quốc không hề liên quan đến hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Trong đó, đáng chú ý là 4 tập bản đồ (atlas) do nhà Thanh và Chính phủ Trung Hoa Dân quốc xuất bản gồm: Trung Quốc địa đồ (xuất bản năm 1908), Trung Quốc toàn đồ (xuất bản năm 1917), Trung Hoa bưu chính dư đồ (xuất bản năm 1919) và Trung Hoa bưu chính dư đồ (xuất bản năm 1933). Các atlas này là sản phẩm của chương trình thiết lập bản đồ bưu chính do nhà Thanh vạch ra vào năm 1906 và được chính phủ Trung Hoa dân quốc kế tục vào các năm sau đó. Cương giới cực nam của Trung Quốc trong các atlas này luôn chỉ giới hạn đến đảo Hải Nam, mà không hề nhắc đến Hoàng Sa và Trường Sa là của Việt Nam. Điều này chứng tỏ rằng cho đến khi nhà Thanh phát hành các atlas này vào năm 1908 và sau này chính quyền Trung Hoa dân quốc tái bản các atlas này vào các năm 1917, 1919 và 1933, thì hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa là của Việt Nam vẫn nằm ngoài cái gọi là “chủ quyền lịch sử của Trung Quốc” như họ vẫn tuyên bố hiện nay.

Giới thiệu tư liệu “Quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam qua các tư liệu lưu trữ của Chính quyền Việt Nam cộng hòa (1954-1975)”. Hệ thống tư liệu này phản ánh sự hiện diện thường xuyên của quân lực Việt Nam Cộng hòa tại Hoàng Sa và vùng biển phụ cận. Chính quyền Việt Nam Cộng hòa liên tiếp ban hành những văn bản chính sách về Hoàng Sa, thực thi hàng loạt những hoạt động kinh tế, khoa học tại quần đảo Hoàng Sa; luôn khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa trong quan hệ quốc tế, hoạt động ngoại giao…

Phát biểu khai mạc triển lãm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn nhấn mạnh, bản đồ và tư liệu được trưng bày trong triển lãm này là một phần nhỏ các bằng chứng lịch sử và pháp lý thu thập được từ Việt Nam và các nước trên thế giới, trong đó có cả Trung Quốc, góp phần chứng minh chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa trên Biển Đông. Các tư liệu cho thấy, quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và nhiều vùng biển đảo khác của lãnh thổ Việt Nam đã được các thế hệ người Việt từ bao đời nay khai phá, được các nhà nước Việt Nam qua các thời kỳ chiếm hữu, xác lập, thực thi và bảo vệ chủ quyền một cách liên tục, hòa bình trong hơn 400 năm qua và hoàn toàn phù hợp với luật pháp quốc tế.

Triển lãm này góp phần khẳng định lập trường chính nghĩa của Việt Nam, nâng cao tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm của nhân dân trong nước, kiều bào ta ở nước ngoài trong công cuộc bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc; giúp  bạn bè quốc tế, trong đó có người dân Trung Quốc, hiểu được mong muốn, nguyện vọng của nhân dân Việt Nam trong việc duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực, đồng thời, một lần nữa khẳng định ý chí quyết tâm của người dân Việt Nam trong bảo vệ mỗi tấc đất biển, trời thiêng liêng của Tổ quốc.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Trần Quang Nhất nhấn mạnh, Triển lãm “Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam - Những bằng chứng lịch sử và pháp lý” sẽ góp phần khơi dậy tình yêu biển, đảo trong mỗi con người Việt Nam chúng ta, qua đó nêu cao nhận thức, tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm trong cán bộ, đảng viên và nhân dân Phú Yên, đặc biệt là thế hệ thanh niên trong việc bảo vệ và khẳng định chủ quyền của nước ta đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thân yêu; đây cũng là dịp để người dân Phú Yên tri ân thể hiện tình cảm sâu sắc đối với các thế hệ cha anh đã hy sinh để bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Đồng thời cũng khẳng định, trong thời gian đến, Tỉnh sẽ tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, có nhiều hoạt động thiết thực hướng về biển, đảo thân yêu, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020.

Ngay sau Lễ khai mạc, Triển lãm bản đồ và trưng bày tư liệu “Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam - Những bằng chứng lịch sử” đã thu hút sự tham quan, tìm hiểu của đông đảo các tầng lớp nhân dân tỉnh Phú Yên, đặc biệt là thế hệ trẻ, học sinh, sinh viên. Dưới đây là một số hình ảnh:

Triển lãm kéo dài đến hết ngày 3/4/2014.

Tin và ảnh: Mỹ Luận