Trên cơ sở phản ánh của cử tri, Đoàn
ĐBQH tỉnh Phủ Yên đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính xem xét trả lời ý kiến,
kiến nghị của cư tri. Bộ Tài chính đã có công văn số 6817 ngày 29/5/2013 trả
lời ý kiến, kiến nghị của cử tri. Nội dung cụ thể như sau:
Gía xăng dầu đang được điều hành
theo quy định tại Nghị định số 84/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ về
kinh doanh xăng dầu (gọi tắt là Nghị định số 84/2009/NĐ-CP với nguyên tắc nhất
quán là: “giá bán xăng dầu được thực hiện theo cơ chế thị trường có sự quản lý
của Nhà nước”. Nhà nước thực hiện giám sát, kiểm soát và điều tiết giá xăng dầu
thông qua việc : quy định công thức tính giá cơ sở (bình quân 30 ngày của giá
xăng dầu thế giới), thời gian tối thiểu giữa hai lần điều chỉnh giá (10 ngày)
để các doanh nghiệp có căn cứ tính toán và đăng ký mức giá với cơ quan Nhà
nước. Khi giá cơ sở tăng quá cao, Nhà nước áp dụng các biện pháp bình ổn giá
thông qua các công cụ tài chính (việc điều hành thuế, Qũy bình ổn giá xăng dầu)
nhằm giữ ổn định giá hoặc không để giá tăng quá cao, gây tác động bất lợi đến
phát triển kinh tế xã hội và thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh
tế vĩ mô và an sinh xã hội. Hiện nay, xăng dầu tiêu thụ trong nước chủ yếu phải
nhập khẩu (khoảng 70%), nên giá xăng dầu trong nước phụ thuộc vào biến động giá
xăng dầu thế giới, trước hết là giá xăng, dầu thành phẩm.
Thực tiễn của việc điều hành giá
xăng dầu thời gian qua Liên Bộ Tài chính- Công thương đã bám sát các nội dung
của Nghị định 84/2009/NĐ-CP, nhất quán tuân thủ quy định của Chính phủ, đồng
thời thường xuyên thực hiện công khai, minh bạch về việc diều hành giá xăng dầu
thông qua các hình thức: Công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng,
họp báo, thông cáo báo chí, các cuộc giao lưu đối thoại chính sách… cụ thể là:
công khai về cơ chế điều hành theo Nghị định số 84/2009/NĐ-CP và các thông tư,
văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị định; minh bạch về từng yếu tố cấu thành giá
trong giá cơ sở, các biện pháp ổn định giá (thuế, phí, quỹ), niêm yết giá, các
quyết định giá, công khai về kết quả thanh tra, kiểm tra, kiểm soát…
Việc điều hành giá xăng dầu cần được
đánh giá toàn diện cả một quá trình chứ không nên chỉ nhìn nhận một chiều ở một
thời điểm cụ thể cho rằng “giá xăng dầu trong nước tăng nhanh, giảm chậm, tăng
ở mức cao, giảm ít, tần suất tăng nhiều hơn tần suất giảm”…Sở dĩ như vậy là do:
- Thứ nhất, căn cứ vào mục tiêu phát
triển kinh tế xã hội của từng thời kỳ, trong nhiều thời điểm điều hành, khi giá
thế giới tăng cao tạo sự chênh lệch giữa giá bán lẻ trong nước và giá cơ sở
được tính toán công khai theo quy định, lẽ ra giá xăng dầu trong nước cần phải
điều chỉnh tăng để bù đắp phần chênh lệch này, nhưng giá trong nước chỉ tăng
một phần chứ không phải tăng toàn bộ phần chênh lệch giữa giá cơ sở và mức giá
bán hiện hành; phần chênh còn lại được bù đắp bằng Qũy BOG hoặc Nhà nước phải
giảm thuế nhập khẩu xăng dầu hoặc doanh nghiệp không được tính đủ khoản lợi
nhuận định mức (quy định 300đ/lít, kg). Khi các công cụ tài chính (Qũy BOG,
thuế nhập khẩu…) đã sử dụng hết mà giá xăng dầu thế giới vẫn tăng thì buộc phải
tăng giá xăng dầu trong nước tương ứng.
- Thứ hai: Khi giá xăng dầu thế giới
giảm (khi tính giá cơ sở đều phải theo chu kỳ giữ trử bình quân 30 ngày, không
phải giá thế giới giảm tính theo từng ngày và giá trong nước phải giảm ngay)
việc điều hành giá xăng dầu trong nước phải cân nhắc các công cụ đã được sử
dụng trước đó.
Do giá xăng dầu nước ta phụ thuộc
vào biến động giá xăng dầu thế giới, trong khi giá xăng dầu thế giới những năm
gần đây luôn biến động theo xu hướng tăng, vì vậy giá xăng dầu trong nước cũng
được điều hành tương ứng, nhưng không hoàn toàn thụ động theo biến động của giá
xăng dầu thế giới mà phải áp dụng các biện pháp tài chính để đảm bảo mục tiêu
kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.
Như vậy, việc điều hành giá xăng dầu
trong nước vừa qua đã được thực hiện theo cơ chế giá thị trường, bám sát theo
biến động của giá xăng dầu thế giới, Nhà nước thực hiện việc giám sát, kiểm tra
áp dụng các công cụ điều tiết khi cần thiết để bình ổn giá (Qũy BOG, thuế, lợi
nhuận định mức của doanh nghiệp,…) không để giá xăng dầu thế giới tự phát tác
động bất lợi đến mục tiêu kiểm soát lạm phát./.
(Nguồn: qh-hdndphuyen.gov.vn)
